Modern Authentic - Kazbek
Nagaroko (2014)
Koleksiyonumuzun
muhtemelen en kısa albümünün bizim için özel bir bir yeri var. Müzik
şirketimizin en büyük özelliğinin otantik malzemeler pesinde daimi bir arayış
hatta bir avda olduğunu söyleyebiliriz. Biz kaç istisna dışında halk rock
müziğine, yani tabiri caizse, "dünya müziğine", yanı sıra 20. yüzyıl
müziğine ilgimiz kayda değer değildir.
Geleneksel toplumun
yapısının uzun zaman önce tahrip edilmesiyle insanlar arkaik tarzda yeni
şarkılar ve melodiler besteleme yetenek ve hünerlerini yitirdiler. En azından,
bu Kuzey Kafkasya`daki neredeyse tüm etnik gruplar için geçerli bir durumdur.
Geleneksel Çerkes
kültüründe, yeni eserlerin bestelenmesi ceguako geleneğinin yok olmasıyla son
buldu. Bu kabile ozanlarının, Çerkes halk sairlerinin, bir sosyal grup olarak
ortadan kalktığı zaman, geleneğin gelişimi sona erdi. İnsanlara kalan tek şey
geriye kalan mirasını korumak; Çerkes müzik geleneğinin çağdaş girişimleri pop
müzik sahneleri ile bazı zorlama deneyler ile sınırlıdır.
Umudumuzun sebebini Kasım
2014de Adigey’e düzenlediğimiz bir araştırma gezisinde bulduk. Yerel meraklıları sayesinde, bu bölgenin
folkloru Kabardey-Balkar Cumhuriyeti ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'ne nazaran
çok daha iyi muhafaza edildi. Bir araya getirmeyi başardığımız malzemenin
sayısı açısından gezimizin çok başarılı olduğunu söylemek zor. Güncel faktörler
bizi planladığımız her şeyi kaydetmemize izin vermedi. Ancak, buna rağmen
aramadığımız birçok şeyi bulduk hatta.
Günümüzde Kazbek Nagaroko
Çerkes şarkı ve melodileri en özgün çağdaş yorumcularından biridir.
Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'ndeki önceki çalışmamızdan esinlenerek, biz o
arşivlenmiş kaynaklarda bulunan atalarımızın söylediği şarkıları dinleyerek
öğrendiği yeni bazı eserlerden kayıt yapabilmek umuduyla onunla tekrar bir
araya geldik.
Bu otodidakt genç adamın
daha önce hiç duymadığımız Şeyh Mansur hakkındaki şarkıyı söylediğinde çok
şaşırdık. Çerkesler ile dostane ilişkileri olan 18. yüzyılın bu Çeçen savaşçısı
hakkındaki şarkı, şimdiye kadar bize ulaşmış değildi. Bu şarkının İngilizce
sözleri Edmond Spenser'in "Çerkesya ve Kırım seyahatleri" isimli
kitabında bulunuyor.
Kazbek arkadaşı Zaur Usup
ile birlikte şarkının güftesini, folklor dilinin sanatsal özelliklerini dikkate
alarak, Çerkez diline çevirdiler. Bunun yanı sıra besteyi de ellerinden
geldiğince geleneksel tarza uygun şekilde kendileri yaptılar. Onların bu ortak
işbirliği bu albümü ortaya çıkardı.
Belki deneyimli bir
folklor araştırmacısı şarkının uzak bir geçmişin eseri olmadığını fakat onun
modern bir rekonstrüksiyonu olduğunu zorlanmadan farkına varacaktır.
Duygularımızı pekiştirmek
için, Kazbek Nagaroko, kendisinin bestelediği bir ninninin iki varyasyonunu -
bir kontrpuan ile bir de kontrpuan olmadan -Kamıla (çerkes flütü) ile çaldı. Bu
malzemeyi, yerli halk müziğinin diğer kayıtları arasında kaybolmasını
engellemek için, ayrı bir şekilde yayınlamaya karar verdik.
Cerkes kültüründe yeni
ceguakoların ortaya çıktığını mı söylüyoruz? Bu albümün sanatçılarını bu
geleneğe dâhil mi ediyoruz? Cevap hayır. Bunlar sadece ilk adımlar.
Şarkı Listesi:
1. Kazbek Nagaroko, Zaur Yusup – Şeyh
Mansur’un Şarkısı.
2. Kazbek Nagaroko – Ninni Melodisi.
3. Kazbek Nagaroko – Ninni Melodisi
(varyasyon).
_______________________________________________
Modern Authentic - Kazbek
Nagaroko (2014)
This probably the
briefest album in our collection is something special to us. Our label is in a
constant search for, or I could say, a hunt for the authentic materials. We are
barely interested in folk rock, so to say “world music”, as well as in music of
the 20th century, though with small exceptions.
The traditional society
was destroyed long time ago; with that, people lost their abilities and skills
to compose new songs and melodies in the archaic manner. At least, it is a case
for nearly all ethnic groups of the Northern Caucasus.
In the Circassians
cultural tradition, composing of the new materials stopped along with the
destruction of the djeguako-storytellers’ institution. When those tribal bards,
Circassian minstrels, ceased to exist as a social group, the development of the
tradition came to an end. The only thing left to people is to preserve the
surviving heritage; the modern attempts of the Circassian musical tradition are
limited to the pop music stage and some forced experiments.
The reason for our hope
we found in Adygea, where we went on our expedition in November, 2014. Thanks
to local enthusiasts, folklore of this region has survived much better than in
The Kabardino-Balkarian Republic and The Karachay–Cherkess Republic. That
expedition is difficult to call successful in terms of the amount of the
materials collected. The everyday factors did not allow us to record all of
what we planned. However, we found things that we even had not looked for.
To date, Kazbek Nagaroko
is one of the most interesting contemporary performers of the Circassians songs
and melodies. Having been inspired by our previous collaboration in the
Kabardino-Balkarian Republic, we met up again in hopes to make some recordings
of the new material which he had learned by listening to our ancestors singing
in archived sources.
We were very surprised as
without stopping to think, the young self-taught man sang the song about Sheikh
Mansur, of whom we had not heard. The song about that Chechen warrior of XVIII,
who had friendly relationships with Circassians, had not reached us so far. The
English lyrics to that song are found in the Edmond Spenser’s book “Travels in
Circassia and Krim-tartary”
Kazbek together with his
friend and fellow Zaur Usup translated the lyrics into the Circassian language,
taking into account the artistic peculiarities of the folklore language. They
also set the lyrics to music, which they composed by themselves, doing their
best to make it as close as possible to the traditional manner of performance.
Their joint collaboration is what makes this album.
Perhaps, an experienced
folklorist may without difficulty recognize that that song is not from the
distant past, but its modern reconstruction. However, it seems that this is one
of the first positive experiences of emerging new Circassian folklore.
To confirm our feelings,
Kazbek Nagaroko also played a lullaby of his own composition on Kamyl (a
circassian flute) in two variations - with and without counterpoint. We decided
to publish that material separately to prevent it from getting lost among other
recordings of indigenous folk music.
May we say that new
djeguako-storytellers’ are emerging in Circassian culture? May we relate the
artists of this album to that tradition? The answer is no. Those are only the
first steps.
The fact that such
masterful (from our point of view) materials are rare, and make people wonder
is the evidence that the Circassian musical tradition is experiencing not the
best time of its history though not the worst.
Tracklist:
1. Kazbek Nagaroko, Zaur Yusup –
Sheikh Mansur’s Song.
2. Kazbek Nagaroko – Lullaby Melody.
3. Kazbek Nagaroko – Lullaby Melody
(version).
Sound: Timur Kodzoko
Sound editing: Timur
Kodzoko
Cover photo – Timur
Kodzoko
Cover art: Milana
Khalilova
Notes: Bulat Khalilov,
Olesya Altynbaeva
Recorded in Russia,
Republic of Adygeya
11.11.2014.
released 29 November 2014
_______________________________________________
Этот, наверное, самый непродолжительный
альбом является для нас чем-то особенным. Наш лэйбл ищет, можно сказать,
охотится за аутентичным материалом. Нас мало привлекает не только фолк-рок, т.
н. «world music», но и музыка XX столетия, за редким исключением.
Традиционное общество было разрушено
давно, а вместе с ним народ практически утратил способность слагать новые песни
и мелодии в архаичном духе. Во всяком случае, это касается практически всех
этносов Северного Кавказа.
В адыгской культуре сочинение нового
материала прекратилось вместе с разрушением института сказителей-джэгуако.
После того, как эти народные барды, черкесские менестрели, исчезли как
социальная группа, развитие традиции остановилось. Людям осталось только
хранить имеющееся; а все попытки черкесского музыкального творчества отсылают
то к эстраде, то к вымученным экспериментам.
Повод для надежды мы нашли в Адыгее
(благодаря энтузиастам фольклор там сохранился гораздо лучше, чем в
Кабардино-Балкарии или Карачаево-Черкесии), куда и отправились в экспедицию в
ноябре 2014 года. Ту поездку сложно назвать успешной, если говорить о
количестве собранного материала. Бытовые факторы не позволили нам записать всё,
что мы планировали. Однако, мы нашли то, чего даже не искали.
Казбек Нагароков (см. OR_005) один из
самых интересных исполнителей адыгских песен и мелодий на сегодняшний день.
Вдохновившись нашей прошлой с ним записью в Кабардино-Балкарии, мы встретились
с ним в надежде записать еще некоторое количество материала из того, что он
успел выучить, слушая архивы прошлого века с голосами наших предков.
Каково же было наше удивление, когда
молодой самоучка (что в данном случае только плюс) как бы между делом исполнил
песню о Шейхе Мансуре, о которой мы до сих пор ничего не слышали. Песня об этом
чеченском воине XVIII века, который был дружен с адыгами, не дошла до нас.
Текст этой песни на английском языке приводится в книге путешественника Эдмонда
Спенсера «Путешествия в Черкесию и Крымскую Татарию».
Казбек вместе со своим другом и соратником
Зауром Юсуповым перевели слова на адыгский язык, учитывая художественные
особенности фольклорного языка, и положили их на музыку, которую они сочинили
сами, стараясь сделать это в максимально традиционном ключе. Их совместное
исполнение и записано на этом альбоме.
Возможно, опытный фольклорист без труда
расслышит, что эта песня не глубокого прошлого, а ее современная реконструкция.
Однако нам кажется, что это один их первых позитивных опытов рождения нового
черкесского фольклора.
Чтобы подтвердить наше ощущение, Казбек
Нагароков также сыграл нам колыбельную мелодию на камыле (черкесской флейте) в
двух вариациях — с подголоском и без. Также собственного сочинения. Мы решили
издать этот материал отдельно, чтобы он не затерялся среди других наших релизов
с исконно народной музыкой.
Можно ли говорить о том, что в черкесском
мире появляются новые джэгуако-сказители? Можно ли отнести к их числу людей,
записанных на этом альбоме? Нет, пока еще это лишь первые шаги.
А то, что факт достойного (на наш взгляд)
творчества вызывает удивление и столь редок свидетельствует лишь о том, что
черкесская музыкальная культура переживает не самое лучшее время. Но и не
худшее.
.
Исполненные песни:
1. Казбек
Нагароков, Заур Юсупов - Песня о Шейхе Мансуре.
2. Казбек
Нагароков - Колыбельная мелодия.
3. Казбек
Нагароков -Колыбельная мелодия (с подголоском).
Запись звука: Тимур Кодзоков
Правка звука, сведение: Тимур Кодзоков
Фото на обложке: Тимур Кодзоков
Дизайн обложки: Милана Халилова
Текст: Булат Халилов, Ярослав Суздальцев
Записано 11 ноября 2014 года.
Место записи: Адыгея, г. Майкоп
_______________________________________________
Мы Iэлбомыр кIэщIми мыхьэнэ нэхъ иIэу
къытщохъу. Ди лейлблым къеулъэпхъэщ, уеблэм йощакIуэ жыпIэ хъунущ, пасэрей
хабзэм тет уэрэд жыIэкIэм, пшыналъэхэм. Дэ дызылъыхъуэм щыщкъым фолк-рокри –
«world music»- кIэ зэджэр, е-20- нэ лIэщIыгъуэм яуса пшыналъхэри,
зэкъуэтIакъуэхэм нэмыщI. Ижьырей жылагъуэ псэукIэм и хабзэр зэрызэтракъутэрэ
куэд щIащ, абы дыкIуэдащ уэрэдус хабзэри. Ар къызыщыщIахэм хэббжэ хъунущ
Кавказым ис лъэпкъхэр. ДжэгуакIуэжьхэр зэрагъэкIуэдрэ уэрэдусынри щагъэтащ.
ДжэгуакIуэхэр щымыIэж щыхъум, абыхэм кърагъэкIуэкI Iуэхугъуэхэри зэтеувыIащ.
ЦIыхум къахуэнаIамэ, зэрыхъукIэ яхъумащ, щIэуэ яусар пасэрей гъэпсыкIэм йофэгъуэкI.
Яус пэтми пасэрей уэрэд усыкIэ мыхъуу эстраднэ формэ къещтэ, е тIуми щымыщ
мэхъу. 2014 гъэм бжьыхьэкIэм КIахэм эспедицэ дыкIуати, абы дызыщырихьэлIам ди
гур къызэригъэгъуэтыжащ (КIахэм IуэрыIуатэр нэхъ щызэрахьащ, Къэбэрдей –
Балъкъэрми, Къэрэшей – Шэрджэсми елъытауэ). КъыдэхъулIа щIагъуи щыIэкъым абы
къыщытщыпам и бжыгъэм тепщIыхьмэ. Iуэхугъуэ зэмылIэужьыгъуэхэм я зэранкIэ куэд
зэблэуащ. Ауэ дызыщымыгугъыха къыдэхъулIащ.
Нэгырокъуэ Къызбэч пасэрей джэгуакIуэхэм
япэплъыт хъуну пIэрэ жыпIэу урегъэгупсыс и уэрэд жыIэкIэмрэ пшынэ еуэкIэмрэ
(еплъ OR_005). Къэбэрдей – Балъкъэрым дыщызэIущIам щыгъуэ едгъэтхауэ щатахэм
дыкъигъэгушхуауэ Къэбзэч дыхуэзащ, блэкIа лIэщIыгъуэм зэхуахьэса уэрэдхэм
едаIуэурэ зэригъэщIахэм щыщ ттхын ди гугъэу. ЗэрыдгъэщIэгъуэнур тщIэжтэкъым
къызыфIимыгъэIуэху хуэдэу Шейх Мансур и уэрэдыр къыщыжиIам. Абы ипэ къихуэу зэи
зыщIыпIи щызэхэтхатэкъым ар. 18 лIэщIыгъуэм псэуа, адыгэхэм къадекIуэкIа шэшэн
зауэлIым теухуа уэрэдыр ди деж къэсауэ ящIэххэтэкъым. А уэрэдым и псалъэхэр
инджылыбзэкIэ тхауэ ди хэку къихьэгъа Эдмонд Спенсер и «Шэрджэсымрэ Кърым
тэтэрымрэ зекIуэ сызэрыщыIар» тхылъым къыщокIуэ. Къызбэчрэ абы и ныбжьэгъу Исуп
Зауррэ а псалъэхэр адыгэбзэкIэ зэрадзэкIащ, уэрэд гъэпсыкIэм и хабзэхэр
къалъытэурэ, макъамэри езыхэм щIалъхьэжащ, пасэрейм нэхъ пэблагъэ зэращIыным
иужь итхэу. Зэгъусэу а уэрэдыр зэрыжаIэр хэтщ мы Iэлбомми. IуэрыIуатэныбэр
щIэдэIумэ, занщIэу къищIэнри хэлъщ а уэрэдыр пасэрейхэм зэращымыщыр. Ауэ
дызэреплъымкIэ, мыр нобэ адыгэ фольклорым зэрыпищэм и зы щапхъэщ. Ди гугъэм
щыхьэт техъуэжу Нэгырокъуэ Къызбэч езым иусыжауэ хьэндрэфим (къамылым) гущэкъу
уэрэд лIэужьыгъуитI къригъэкIащ – зыр арыххэу, адрейм щIэжьыуэжу. Мыр щхьэхуэу
къыдэдгъэкIыну мурад тщIщащ, пасэрейм яуса уэрэдыжьхэм пшыналъэхэм хэмыгъуэщэн
папщIэ.
Ярэби, адыгэ джэгуакIуэхэр къэунэхужурауэ
пIэрэ? Арауэ щытмэ, мыхэр япэ лъэбакъуэу къыщIэкIынущ. Адыгэ пасэрей уэрэд
гъэпсыкIэм и хабзэм иту уэрэд зэрамыусыжр щыхьэт тохъуэ нобэ ди музыкалнэ
културэм и Iуэхур зэрымыщIагъуэм. Ауэ кIуэщIыпауи жыпIэ хъунукъым.
Макъыр зытхар: Къуэдзокъуэ Тимур.
Зыгъэкъэбзар, зыхуэзыгъэк1уэжар:
Къуэдзокъуэ Тимур.
Iэлбомым и жинтым тет сурэтыр тезыхар:
Къуэдзокъуэ Тимур.
Iэлбомым и дизайныр: Хьэлилэ Миланэ.
Текстыр зытхар: Хьэлилэ Болэт, Шурдым Жан.
Щыттхар: бжьыхьэкIэм и 11 махуэ, 2014 гъэ.
Щыттха щIыпIэр: Адыгей, Мейкъуапэ.
320kbps (17.3 MB)
ALAC (71.9 MB)
FLAC (113.5 MB)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder